КҮЙЗЕЛІС ЖӘНЕ ЖАЛПЫ АДАПТАЦИЯЛЫҚ СИНДРОМ, КҮЙЗЕЛІСТІҢ ПАТОЛОГИЯДАҒЫ РӨЛІ

Жалпы адаптация немесе бейімделу синдромы нысаналы стимулдаушы генерализацияланган реакцияның аясын- да жүріп себепші фактордың әсеріне басымырақ бейспецификалық және спецификалық жауап ретінде дамиды. Әрі қарай стресс-реакцияның даму барысында функционалдық жүйе қалыптасып, ол жүйе төтенше фактордың патогендік ықпалына төтеп беруі арқылы бейімделуге немесе тіршілігін қалыпты күге келтіреді.
Г. Cелье гомеостаздың бұзылуына және патологияның дамуына қауіп төндіретін сыртқы және ішкі ортаның әсеріне (стресстерге) ағзаның жүйелі стереотиптік реакциясын (стресс) бірінші болып ашты. Тек Г. Селье осы құбылыстардың барлығын бір синдромға біріктіріп, олардың биологиялық мағынасын түсінді. Жауаптың нервтік компонентінен басқа, ол эндокриндік және иммундық жүйелердің қатысуын дәлелдеді. Осыған байланысты, бұл қалыпты және патологиядағы дене функцияларын біртұтас нейро - иммунды – эндокриндік реттеу туралы қазіргі заманғы идеялардың бастауында тұрған Ганс Селье деп тұжырымды айтуға толық болады.

1. Большая медицинская энциклопедия: (В 30-ти т.). Т. 24. С. 309-316.

2. Патофизиология: учебник: в 2 т. / под ред. В.В.Новицкого, Е.Д.Гольдберга, О.И.Уразовой. – 4-е изд. Перераб. И доп. - Москва, «ГЭОТАР-Медиа», 2009. – Т.1. – 848 с.: Стр. 197-215.

3. Литвицкий П.Ф. Клиническая патофизиология: учебник / П.Ф.Литвицкий. – М.: Практическая медицина. 2016. – 776 с.:Стр. 436-448.

4. Патофизиология, курс лекций. Учебное пособие под ред. профессора Г.В. Порядина. Москва, «ГЭОТАР-Медиа», 2019, 687 стр.

5. В.А. Фролов, Д.П. Билибин, Г.А. Дроздова, Е.А. Демуров. Общая патологическая физиология. – М.: ООО Издательский Дом «Высшее Образование и Науки», 2013. – 568 с.