COVID-19 КЕЗІНДЕ ЕРТЕ АНЫҚТАЛҒАН ЧАТ-БОТТАР

Осы зерттеудің қысқаша шолуы Өзбекстанда және басқа елдерде Covid-19 пандемиясы кезінде цифрлық технологияларды қолдана отырып, мобильді чат-бот қосымшасының құрылуы мен жұмысына талдау жасайды. Сондай-ақ, ауруды ерте анықтау және басқа аурулармен дифференциалды диагноз қою бағдарламасы бойынша статистика ұсынылады.
Авторлар басқа елдерде жасалған чатботтар қалай жұмыс істейтіні және олардың қаншалықты тиімді екендігі туралы қысқаша шолу жасайды. Чатботтар тақырыбы Денсаулық сақтау саласында өте маңызды, яғни пациенттермен тікелей жұмыс істейтін дәрігерлер мен медбикелер өз жұмысының кейбір әдеттегі функцияларынан босатылады. Чат-боттарды пайдалану идеясы мынадай: осы жағдай туралы ақпаратты шынайы ету; медициналық мекемелерде адамдардың жиналуын болдырмау; дәрілік тағайындауларды оңтайландыру және медициналық көмектің қолжетімділігін жеңілдету.
Ұсынылған зерттеу 2021 жылғы маусымнан қазанға дейінгі кезеңді қамтиды. Чатботты авторлар тұмау мен суық тию арасында дифференциалды диагноз Covid-19, ЖРВИ (жіті респираторлық вирустық инфекция) қоюға көмектесу үшін жасаған. ТҚ зияткерлік меншік агенттігінен авторлық куәлік алынды.
Барлық дерлік дамыған елдерде, әсіресе медицина саласында, сандық технологияларға негізделген жасанды интеллект белсенді түрде дамып келеді және кеңінен қолданылады. Талдау көрсеткендей, АҚШ, Еуропаның көптеген елдері және Үндістан чат-боттарды пайдаланушылардың ең көп санына ие. 
Чатботты пайдалану қоғамға өзін-өзі қорғау, аурудың алдын-алу және алғашқы көмек шаралары туралы ақпарат береді.

1. WHO Coronavirus (COVID-19) Dashboard. World Health Organization. URL: https://covid19.who.int [accessed 2021-08-01].

2. Rovetta A., Bhagavat hula A.S. COVID-19-Related Web Search behavior and Infodemic Attitudes in Italy: Endemiological Study. JMIR Public Health Surveille 2020 May 05; 6 (2): e19374 [FREE Full text] [doi: 10.2196 / 19374] [Medline: 32338613] Haase CB, Bearman M., Brodersen J., Hoeyer K., Risor T. 'You should see a doctor ', said the robot: Reflections on a digital diagnostic device in a pandemic age. Scand J. Public Health 2021 Feb; 49 (1): 33-36 [FREE Full text] [doi: 10.1177 / 1403494820980268] [Medline: 33339468]

3. Cosa sapere su test, tracciamento, quarantena. Minister of the Salute. URL: https://www.salute.gov.it/portale/nuovocoronavirus/dettaglioFaqNuovoCoronavirus.jsp?Lingua = italiano & id = 244 [accessed 2021-08-01].

4. Paginemediche: the piattaforma che connette medici e pazienti. URL: https://www.paginemediche.it/ [accessed 2021-08-01].

5. Hautz W.E., Exadaktylos A., Sauter T.C. Online forward triage during the COVID-19 outbreak. Emerg Med J 2020 Dec 11: 1 [FREE Full text] [doi: 10.1136 / emermed-2020-209792] [Medline: 33310732].

6. Spaulding A.B., Radi D., Macleod H., Lynfield R., Larson M., Hyduke T., et al. Design and implementation of a statewide influenza nurse triage line in response to pandemic H1N1 influenza. Public Health Rep 2012; 127 (5): 532-540 [FREE Full text] [doi: 10.1177 / 003335491212700509] [Medline: 22942472].

7. Lai L., Wittbold K.A., Dadabhoy F.Z., Sato R., Landman A.B., Schwamm L.H., et al. Digital triage: Novel strategies for population health management in response to the COVID-19 pandemic. Healthc (Amst) 2020 Dec; 8 (4): 100493 [FREE Full text] [doi: 10.1016 / j.hjdsi. 2020.100493] [Medline: 33129176].

8. Haase C.B., Bearman M., Brodersen J., Hoeyer K., Risor T. 'You should see a doctor', said the robot: Reflections on a digital diagnostic device in a pandemic age. Scand J Public Health 2021 Feb; 49 (1): 33-36 [FREE Full text] [doi: 10.1177 / 1403494820980268] [Medline: 33339468].

9. Healify group, India, New Delhi, ‘AVA” chat bot Heallify - Coronavirus Symptoms Checker Tool COVID-19 is developed based on the guidelines of WHO and Ministry of Health and Family.

10. https://www.cnrs.fr/en/chatbot-addressing-covid-19-vaccine-hesitancy Chatbot for addressing COVID-19 vaccinehesitancy, Journal of Experimental Psychology: Applied (October 28, 2021).

11. https://tashpmi.uz/podrazdeleniya-instituta/czentry/innovaczionnyj-czentr/https://tashpmi.uz/uz/institutbolimlari/markazlar/innovatsiya-markazi/@covid19_checkerbot.

12. Covid-19_checker bot https://coronavir/.