2023-2024 жылдары Алматы қаласында қызылшаның клиникалық-эпидемиологиялық сипаттамасы

Балаларды қызылшаға қарсы вакцинациялаудың әдеттегі күнтізбесіне қарамастан, ковидтен кейінгі кезеңде қызылшамен сырқаттанушылықтың жоғарылауы, ауыр ағым және өлім жағдайлары байқалды.
Бұл жұмыстың мақсаты – осы инфекция бойынша эпидемиологиялық жағдайдың нашарлауын көрсететін қызылша клиникасының болжаушыларын анықтау.
Материалдар мен әдістер. 2023-2024 жылдары Алматы қ. балалар қалалық клиникалық жұқпалы аурулар ауруханасы ауруханасына жатқызылған науқастарда қызылша жағдайлары ретроспективті талданды.
Нәтижелер. 2023-2024 жылдардағы қызылшаның эпидемиологиялық және клиникалық көрінісін талдау қазіргі уақытта қызылша I – 2103 (19 %), II – 3752 (34 %) және III – 3082 (28 %) жас топтарында басым басым болатын әртүрлі жас топтарындағы балаларда тіркелгенін көрсетті. Соңғы 2 жылда қызылша ауруының ауыр ағымы байқалады, әсіресе I – 2059 (19 %), II – 3677 (34 %) және III – 3022 (28 %) жас топтарындағы балаларда. Ұлдар – 4637 (54 %) жағдай қыздарға қарағанда жиі ауырады-3973 (46 %). Қызылшаның жиі кездесетін асқынулары-пневмония, отит медиасы, диарея, менингит және энцефалит жағдайлары.
Қорытындылар. Қызылшаның ауыр түрлері I, II, III топтағы балалар арасында басым болды. Жоғары сырқаттанушылық пен ауырлықтың себебі вакцинацияның жеткіліксіздігі немесе оның болмауы болды. Осылайша, вакцинация кестесін 1 жылдан бастап және эпидемиялық көрсеткіштер бойынша өмірдің 9 айынан бастап қатаң сақтау қажет. Тәуекел топтарын – фондық аурулары, даму ақаулары, созылмалы аурулары бар балаларды, сондай-ақ Мектепке дейінгі және мектеп мекемелеріндегі балаларды вакцинациялау ұсынылады.

1. López-Perea N., Fernández-García A., Echevarría J. E., de Ory F., Pérez-Olmeda M., Masa-Calles J. Measles in Vaccinated People: Epidemiology and Challenges in Surveillance and Diagnosis in the Post-Elimination Phase. Spain, 2014-2020 // Viruses. – 2021. – Vol. 13(10). – P. 1982. – DOI: 10.3390/v13101982.

2. Шайзадина, Ф.М., Брицкая, П.М., Омарова, А.О., Кошерова, Б.Н., Жанкалова, З.М. Проблемы диагностики и лечения заболеваний желудочно-кишечного тракта у детей // [Электронный ресурс]. – 2018. – http://repoz.kgmu.kz/handle/123456789/79

3. Нажмеденова А. Г., Сыздыкова М. Б., Амиреев С. А. Эпидемиологическая ситуация по кори и краснухе // Вестник КазНМУ. – 2016. – №1. – С. 140-143.

4. Paules C. I., Marston H. D., Fauci A. S. Measles in 2019 – Going Backward // New England Journal of Medicine. – 2019. – Vol. 380(22). – P. 2185-2187.

5. В Казахстане продолжается плановая и дополнительная вакцинация против кори [Электронный ресурс] // Министерство здравоохранения Республики Казахстан, 10 января 2023 [Web-сайт]. – URL: https://www.gov.kz/memleket/entities/dsm/press/news/details/650940?lang=ru (дата обращения: 04.08.2024).

6. Корь в Казахстане: Обзор системы здравоохранения и анализ коренных причин вспышки 2019-2020 [Электронный ресурс] // UNICEF [Web-сайт]. – URL: https://www.unicef.org/kazakhstan/media/8761/file (дата обращения: 12.08.2024).

7. Борьба с эпидемией кори в Казахстане [Электронный ресурс] // United States Agency for International Development [Web-сайт]. – URL: https://www.usaid.gov/ru/kazakhstan/news/tackling-measles-epidemic-kazakhstan (дата обращения: 24.12.2024).

8. Горбунова И., Цвирова Т., Буркова Е. В России – рекордная за много лет заболеваемость корью, коклюшем, гриппом и менее распространенными инфекциями. Объясняем, с чем связана вспышка [Электронный ресурс] // Если быть точным [Web-сайт]. – URL: https://tochno.st/materials/v-rossii-rekordnaia-za-mnogo-let-zabolevaemost-koriu-kokliusem-grippom-i-menee-rasprostranennymi-infekciiami-obieiasniaem-s-cem-sviazana-vspyska (дата обращения: 14.09.2024).

9. Bellini W. J., Rota J. S., Lowe L. E., Katz R. S., Dyken P. R., Zaki S. R., Shieh W. J., Rota P. A. Subacute sclerosing panencephalitis: more cases of this fatal disease are prevented by measles immunization than was previously recognized // Journal of Infectious Diseases. – 2005. – Vol. 192(10). – P. 1686-1693.

10. Lam T., Ranjan R., Newark K., Surana S., Bhangu N., Lazenbury A., et al. A recent surge of fulminant and early onset subacute sclerosing panencephalitis (SSPE) in the United Kingdom: An emergence in a time of measles // European Journal of Paediatric Neurology. – 2021. – Vol. 34. – P. 43-49.

11. Тимченко В. Н., Чернова Т. М., Бублина О. В., и др. Корь у детей раннего возраста // Детские инфекции. – 2015. – № 14. – С. 52-58.

12. Hambrosky J., Kroger A., Wolfe Ch. Measles // Pink Book: Course Textbook. – 13-еизд. – 2015. – С. 209-228.

13. Казанцев А. П., Волжанин В. М. Корь // Руководство по инфекционным болезням / Под ред. Ю. В. Лобзина, К. В. Жданова. – Санкт-Петербург: Фолиант, 2023. – С. 322-329.

14. Топтыгина А. П., Мамаева Т. А. Динамика синтеза и циркуляции субклассов специфических IgG при иммунном ответе на вакцину против кори, краснухи, эпидемического паротита // Российский иммунологический журнал. – 2019. – Т. 13 (22), №1. – С. 78-85.

15. Saidov H. Sh., Tirkashev O. S. Study of the effect of measles vaccination on the epidemic process of the disease // Web of Scientist: International Scientific Research Journal. – 2023. – Vol. 4(1). – P. 560-565.