ӨКПЕ ТУБЕРКУЛЕЗІМЕН ҚАНТ ДИАБЕТІ ҚОСАРЛАНҒАН НАУҚАСТЫ ЕМДЕУ ЖАҒ ДАЙЫ

Өкпе туберкулезі (ТБ) мен қант диабетінің (ҚД) қосарланып келуі қазіргі фтизиатрияның өзекті мәселелерінің бірі болып қала береді. ҚД асқынуларына байланысты өкпе туберкулезі мен қант диабетін емдеу күрделі мәселе болып табылады [3]. Сонымен бірге гипергликемиядан туындаған метаболикалық процестердің бұзылуы фонында дененің әртүрлі мүшелері мен жүйелерінің зақымдануы пайда болады [1, 3]. Қант диабетінің асқынуларының болуы пациенттерді емдеудің тиімділігін төмендететін, химиотерапияның толық және үздіксіз курсының мүмкіндігін шектейтін туберкулезге қарсы препараттарға (ТҚП) жағымсыз реакциялардың (ЖР) даму қаупін арттырады. Тиісінше, қант диабетімен бірге өкпе туберкулезімен ауыратын науқасты параллельді емдеу және басқару өте қиын және проблемалық. Осы жағдайды ескере отырып, авторлар фтизиатрлардың кең тобымен өздерінің клиникалық тәжірибесімен бөлісуді қажет деп санады.

1. Дедов И.И., Шестакова М.В., Майорова А.Ю. Алгоритмы специализированной медицинской помощи больным сахарным диабетом – 9-й выпуск // Сахарный диабет. – 2019. – № 22 (S1). – 211 с. https://doi.org/10.14341/DM221S1.

2. Комиссарова О.Г., Абдуллаев Р.Ю., Коняева О.О., Михайловский А.М. Распространенность, клинические проявления и эффективность лечения туберкулеза у больных сахарным диабетом // Врач. – 2017. ‒ Т. 28, № 2. ‒ С. 24-28. https://cyberleninka.ru›article›klinicheskie-pro.

3. Комиссарова О.Г., Абдуллаев Р.Ю., Алешина С.В., Романов В.В. Осложнения сахарного диабета при его сочетании с туберкулезом легких // Врач. – 2019. ‒ Т. 30, № 7. ‒ С. 38-41. https://doi.org/10.29296/25877305-2019-07-07.

4. Комиссарова О.Г., Абдуллаев Р.Ю., Алешина С.В. Частота и характер нежелательных реакций на противотуберкулезные препараты у больных туберкулезом легких и сахарным диабетом. Туберкулез и болезни легких. 2020; 98 (2): 10-14. https://doi.org/10.21292/2075-1230-2020-98-2-10-14-PDF.

5. ВОЗ. Диабет. Информационный бюллетень. Ноябрь 2021. http://vestnik.mednet.ru› ... › №6 2021 (67).

6. ВОЗ. Туберкулез. Информационный бюллетень. Март 2021 г. https://www.who.int.

7. Национальный регистр больных туберкулезом https://search.prikaz.kz.

8. Статистический обзор по туберкулезу в РК - Алма-ты, 2020. https://www.nncf.kz/upload.pdf.

9. Jeon C.Y., Murray M.B. Diabetes mellitus increases the risk of active tuberculosis: a systematic review of 13 observational studies // PLoS Med. ‒ 2008. ‒ Vol. 5, № 7. ‒ P. e152.

10. Ronacher K., van Crevel R., Critchley J. A. et al. Defining a research agenda to address the converging epidemics of tuberculosis and diabetes: Part 2: Underlying biologic mechanisms // Chest. ‒ 2017. ‒ Vol. 152, № 1. ‒ Р. 174-180.

11. WHO, Global tuberculosis report 2018. WHO/CDS/TB/2018.20. http://www.who.int.