Аяқтың ауыр ишемиясы кезінде бастапқы ретроградтық тибио-педальды хирургиялық жолын қолдану

Тері арқылы қан тамырларының араласуынан кейінгі ең жиі кездесетін асқынулар кіру орнындағы асқынулар болып табылады. Ретроградтық дистальды қол жеткізуді пайдалану дәстүрлі феморальды қол жеткізумен салыстырғанда пункция орнында елеулі асқынулардың қаупін азайтады.
Мақсаты. Бұл зерттеудің мақсаты төменгі аяқтың сыни ишемиясы бар емделушілерде феморо- поплитальды және инфрапоплительды сегменттерінің созылмалы окклюзияларын реваскуляризациялау үшін бастапқы ретроградтық дистальды тәсілдің тиімділігі мен қауіпсіздігін анықтау болды.
Материалдар мен әдістер. Алматы Private Clinic Аяқ сақтау орталығында 2022 жылдың қаңтарынан 2024 жылдың тамызына дейін 18 науқасқа ретроспективті талдау жасалды. Пациенттер келесі критерийлер бойынша таңдалды: Рудерфорд классификациясы бойынша 3,4,5 санаттары және Фонтейн классификациясы бойынша 3,4 кезеңдері бар науқастар; инфрапоплитеальды сегментінің қатысуымен немесе онсыз феморопоплитальді зақымдану; аяқтың бір немесе бірнеше белтыр сегментінің артерияла- рында қан ағымының болуы; пациенттердің ақпараттандырылған келісімі.
Нәтижелері. Процедураның сәттілігі 100% болды. Науқастардың орташа жасы 74±5 жасты құрады. Пациенттердің көпшілігі әйелдер болды (66,7%). Қант диабеті (66,7%), артериялық гипертен- зия (55,5%), жүректің ишемиялық ауруы (38,9%) және гиперлипидемия (77,8%) сияқты қатар жүретін аурулар анықталды. Көп жағдайда таңдау a.tibialis anterior 13 (72,2%) болды. 14 жағдайда (77,8%) стент қоюмен біріктірілген баллонды ангиопластика жасалды. Барлық араласулардың ішінде пункция орнында аздаған қан кету 1 жағдайда (5,5%) байқалды. Ешбір жағдайда елеулі қан кетулер, гематомалар, жүрек- тамыр жүйесі тарапынан жағымсыз құбылыстар немесе өлім белгілері болған жоқ. Барлық пациенттер ишемиялық себептермен қатысты ауырсынулары жеңілденді.
Қорытынды. Ретроградты біріншілік дистальды әдіс техникалық тұрғыдан қарапайым және асқынулары азырақ болады. Бұл әдісті гематоманың пайда болу қаупі жоғары күрделі емделушілерде негізгі әдіс ретінде немесе антеградтық феморальды әдіске балама ретінде пайдалануға болады

1. Norgren L., Hiatt W. R., Dormandy J. A. et al. Inter-Society Consensus for the Management of Peripheral Arterial Disease (TASC II) // J Vasc Surg. – 2007. – Vol. 45. – P. 5-67.

2. Faglia E., Paola L. D., Clerici G., Clerissi J. Graziani et al. Peripheral angioplasty as the firstchoice revascularization procedure in diabetic patients with critical limb ischemia: prospective study of 993 consecutive patients hospitalized and followed between 1999 and 2003 // J Vacs Endovasc Surg. – 2005. – Vol. 29(6). – P. 620-627.

3. Chantelau E., Lee K. M., Jungblut R. Association of below-knee atherosclerosis to medial arterial calcification in diabetes mellitus // Diabetes Res Clin Pract. –1995. –29(3). – P. 169-172.

4. Camafort M., Alvarez-Rodrigues H., Munoz- Torrerot J. F. et al. Glucose control and outcome in patients with stable diabetes and previous coronary, cerebrovascular or peripheral artery disease. finding from the FRENA registry // Diabet Med. – 2011. – Vol. 28(1). – P. 73-78.

5. Kum S., Tan Y. K., Tang T. Y., Schmidt A., Scheinert D., Ferraresi R. et al. First in Man Experience with Percutaneous Deep Vein Arterialization for the Treatment of No-Option Critical Limb Ischemia // J Endovasc Ther. – 2017. – Vol. 24(5). – P. 619-626. – DOI: 10.1177/1526602817719283.

6. Kalish J., Eslami M., Gillespie D., Schermerhorn M., Rybin D., Doros G. et al. Routine use of ultrasound guidance in femoral arterial access for peripheral vascular intervention decreases groin hematoma rates // J Vasc Surg. – 2015. – Vol. 61. – P. 1231-1238.

7. Hackl G., Gary T., Belaj K., Hafner F., Eller P., Brodmann M. Risk factors for puncture site complications after endovascular procedures in patients with peripheral arterial disease // Vasc Endovascular Surg. – 2015. – Vol. 49. –P. 160-165.

8. Siracuse J. J. et al. Common femoral artery antegrade and retrograde approaches have similar access site complications // Journal of Vascular Surgery. – 2019. – Vol. 69(4). – P. 1160-1166.

9. Tonnesen K. H., Sager P., Karle A., Henriksen L., Jorgensen B. Percutaneous transluminal angioplasty of the superficial femoral artery by retrograde catheterization via the popliteal artery // Cardiovasc Interv Radiol. – 1988. – Vol. 11. – P. 127-131.

10. Htun W. W., Kyaw H., Aung Y. L. et al. Primary retrograde tibio pedal approach for endovascular intervention of femoropopliteal disease // Cardiovascular Revascularization Medicine. – 2020. – Vol. 21(2). – P. 171-175.

11. Sadek M., Ellozy S. H., Turnbull I. C., Lookstein R. A., Marin M. L., Faries P. L., Improved outcomes are associated with multilevel endovascular intervention involving the tibial vessels compared with isolated tibial intervention // J. Vasc. Surg. – 2009. – Vol. 49(3). – P. 638-643.

12. Scheinert D., Laird J. R., Schröder M. et al. Excimer laser-assisted recanalization of long, chronic superficial femoral artery occlusions // J Endovasc Ther. – 2001. – Vol. 8. – P. 156-166.

13. Aihara H., Soga Y., Mii S. et al. Comparison of long-term outcome after endovascular therapy versus bypass surgery in claudication patients with Trans-Atlantic InterSociety Consensus-II C and D femoropopliteal disease // Circ J. – 2014. – Vol. 78. – P. 457-464.

14. Patel A., Parikh R., Htun W., Bellavics R., Coppola J.T., Maw M. et al. Transradial versus tibiopedal access approach for endovascular intervention of superficial femoral artery chronic total occlusion // Cardiovasc Interv. – 2018. – Vol. 92(7). – P. 1338-1344.

15. Ruzsa Z., Bellavics R., Nemes B., Hüttl A., Nyerges A., Sótonyi P. et al. Combined transradial and transpedal approach for femoral artery interventions // JACC Cardiovasc Interv. – 2018. – Vol. 11(11). – P. 1062-1071. – DOI: 10.1016/j.jcin.2018.03.038.