Еңбекке қабілетті жастағы семіздікпен ауыратын науқастардың медициналық көмек сапасына қанағаттануын талдау

Семіздік – денсаулық сақтау саласындағы ең өзекті мәселелердің бірі, ол Қазақстанды қоса алғанда, әлемдегі көптеген адамдарды алаңдатады. Медициналық көмек сапасы емдеудің тиімділігінде маңызды рөл атқарады. Зерттеудің мақсаты – семіздікпен ауыратын пациенттердің емханада көрсетілетін медициналық қызметтерге қанағаттануын бағалау болды.

Деректерді жинау үшін Алматы қаласындағы ауруханасына тіркелген семіздікпен ауыратын 377 адамға сауалнама жүргіздік. Сауалнама сұрақтары пациенттердің әлеуметтік бейінін, көрсетілген көмектің сапасына және берілген ұсыныстардың құндылығына қатысты пікірлерін зерделеуге бағытталды. Деректерді талдау үшін сипаттамалық статистика және статистикалық өзара байланыстарды анықтау тесттері қолданылды.

Зерттеу нәтижелері пациенттердің негізгі бөлігі (85,4 %) медициналық көмек көрсету ұйымына қанағаттанатынын көрсетті. Сауалнамаға қатысқандардың 78,5 %-ы артық салмақты төмендету бойынша ұсыныстар алған, олардың 72,3 %-ы бұл ұсыныстарды пайдалы деп санады. Сондайақ, 71,1 %-ы салауатты өмір салтын қалыптастыру дәрігері немесе психолог сияқты мамандардың қызметіне қол жеткізе алған. Кейбір пациенттер (35,7 %) денсаулық мәселелері тек артық салмақпен байланысты деп қарастырылып, қосымша тексерулер жүргізілмегенін атап өтті.

Зерттеу нәтижелері семіздіктің алдын алу мен емдеудің неғұрлым тиімді стратегияларын дамытуға негіз бола алады.

1. La Sala L., Pontiroli A. E. Prevention of Diabetes and Cardiovascular Disease in Obesity // Int J Mol Sci. – 2020. – Vol. 21(21). – P. 8178. – DOI: 10.3390/ijms21218178.

2. Keramat S. A., Alam K., Rana R. H., Chowdhury R., Farjana F., Hashmi R., Gow J., Biddle S. J. H. Obesity and the risk of developing chronic diseases in middle-aged and older adults: Findings from an Australian longitudinal population survey, 2009-2017 // PLoS One. – 2021. – Vol. 16(11). – Article No. 0260158. – DOI: 10.1371/journal.pone.0260158.

3. Avgerinos K. I., Spyrou N., Mantzoros C. S., Dalamaga M. Obesity and cancer risk: Emerging biological mechanisms and perspectives // Metabolism. – 2019. – Vol. 92. – P. 121-135. – DOI: 10.1016/j.metabol.2018.11.001.

4. Powell-Wiley T. M., Poirier P., Burke L. E., Després J. P., Gordon-Larsen P., Lavie C. J., Lear S. A., Ndumele C. E., Neeland I. J., Sanders P., St-Onge M. P. Obesity and Cardiovascular Disease: A Scientific Statement From the American Heart Association // Circulation. – 2021. – Vol. 143(21). – P. 984-1010. – DOI: 10.1161/CIR.0000000000000973.

5. Currently, one in eight people is obese [Electronic source] // WHO [Web-сайт]. – 2024. – URL: https://www.who.int/ru/news/item/01-03-2024-one-in-eight-people-are-now-living-with-obesity (Accessed: 02.01.2025).

6. Markabayeva A., Kerimkulova A. Prevalence Of Overweight And Obesity In East Kazakhstan // Journal of Hypertension. – 2023. – Vol. 41. – P. 145. – DOI: 10.1097/01.hjh.0000940280.24829.90.

7. Mohamed E. Y., Sami W., Alotaibi A., Alfarag A., Almutairi A., Alanzi F. Patients' Satisfaction with Primary Health Care Centers' Services, Majmaah, Kingdom of Saudi of Saudi Arabia // Int J Health Sci (Qassim). – 2015. – Vol. 9(2). – 163-170.

8. Asamrew N., Endris A. A., Tadesse M. Level of Patient Satisfaction with Inpatient Services and Its Determinants: A Study of a Specialized Hospital in Ethiopia // J Environ Public Health. – 2020. – Vol. 13. – Article No. 2473469. – DOI: 10.1155/2020/2473469.

9. Hanefeld J., Powell-Jackson T., Balabanova D. Understanding and measuring quality of care: dealing with complexity // Bull World Health Organ. – 2017. – Vol. 95(2). – P. 368-374. – DOI: 10.2471/BLT.16.179309.

10. Reinares-Lara P., Rodríguez-Fuertes A., Garcia-Henche B. The Cognitive Dimension and the Affective Dimension in the Patient's Experience // Front Psychol. – 2019. – Vol. 10. – P. 2177. – DOI: 10.3389/fpsyg.2019.02177.

11. Gavurova B., Dvorsky J., Popesko B. Patient Satisfaction Determinants of Inpatient Healthcare // Int J Environ Res Public Health. – 2021. – Vol. 18(21). – Article No. 11337. – DOI: 10.3390/ijerph182111337.

12. Nadi A., Shojaee J., Abedi G., Siamian H., Abedini E., Rostami F. Patients' Expectations and Perceptions of Service Quality in the Selected Hospitals // Med Arch. – 2016. – Vol. 70(2). – P. 135-139.

13. Zun A. B., Ibrahim M. I., Hamid A. A. Level of Satisfaction on Service Quality Dimensions Based on SERVQUAL Model Among Patients Attending 1 Malaysia Clinic in Kota Bharu, Malaysia // Oman Med J. – 2018. – Vol. 33(5). – P. 416-422. – DOI: 10.5001/omj.2018.76.

14. Umoke, M., Umoke, PC.I., Nwimo I.O., Nwalieji C. A., Onwe R. N., Emmanuel Ifeanyi N., Samson Olaoluwa A. Patients' satisfaction with quality of care in general hospitals in Ebonyi State, Nigeria, using SERVQUAL theory // SAGE Open Med. – 2020. – Vol. 8. – Artice No. 2050312120945129. – DOI: 10.1177/2050312120945129.

15. A'aqoulah A., Kuyini A. B., Albalas S. Exploring the Gap Between Patients' Expectations and Perceptions of Healthcare Service Quality // Patient Prefer Adherence. – 2022. – Vol. 23, №16. – 1295-1305. – DOI: 10.2147/PPA.S360852.

16. Crayton H., Sidovar M., Wulf S., Guo A. Patient perspectives and experience with dalfampridine treatment in multiple sclerosis-related walking impairment: the step together program // Patient. – 2015. – Vol. 8(3). – P. 283-91. – DOI: 10.1007/s40271-014-0102-z.

17. Надыров К. Т. Анализ удовлетворенности пациентов качеством медицинских услуг в сети первичной медико-санитарной помощи как основных провайдеров услуг здравоохранения // Journal of Health Development. – 2023. – Т. 50, № 1. – С. 4-13.

18. Henderson E. Obesity in primary care: a qualitative synthesis of patient and practitioner perspectives on roles and responsibilities // British Journal of General Practice. – 2015. – Vol. 633(65). – P. 240-247.

19. Falvo A., Philp F., Eid G. Primary care provider management of patients with obesity at an integrated health network: A survey of practices, views, and knowledge // Surgery for Obesity and Related Diseases. – 2018. – Vol. 8(14). – P. 1149-1154.

20. Dietz W. H., Baur L. A., Hall K., Puhl R. M., Taveras E. M., Uauy R., Kopelman P. Management of obesity: improvement of health-care training and systems for prevention and care // Lancet. – 2015. – Vol. 20, №385(9986). – P. 2521-2533. – DOI: 10.1016/S0140-6736(14)61748-7.

21. Soleymani T., Daniel S., Garvey W. T. Weight maintenance: challenges, tools and strategies for primary care physicians // Obes Rev. – 2016. – Vol. 17(1). – P. 81-93. – DOI: 10.1111/obr.12322.

22. Durrer Schutz D., Busetto L., Dicker D., Farpour-Lambert N., Pryke R., Toplak H., Widmer D., Yumuk V., Schutz Y. European Practical and Patient-Centred Guidelines for Adult Obesity Management in Primary Care // Obes Facts. – 2019. – Vol. 12(1). – P. 40-66. – DOI: 10.1159/000496183.

23. Boye K., Thieu V., Yu M., Sapin H. 47-LB: Higher Weight Loss Is Associated with Improved Quality of Life in Patients with Type 2 Diabetes– SURPASS Program // Diabetes. – 2023. – Vol. 14. – P. 1867-1887. – DOI: 10.1007/s13300-023-01457-7.

24. Robstad N., Fegran L. The lived experiences of patients with severe obesity during hospital admissions in Norway: A phenomenological hermeneutic study // J Adv Nurs. – 2024. – Vol. 80(11). – P. 4665-4675. – DOI: 10.1111/jan.16109.

25. Garber C. E. The Health Benefits of Exercise in Overweight and Obese Patients // Curr Sports Med. – Vol. 18(8). – P. 287-291. – DOI: 10.1249/JSR.0000000000000619.

26. Ananthakumar T., Jones N.R., Hinton L., Aveyard P. Clinical encounters about obesity: Systematic review of patients' perspectives // Clin Obes. – 2020. – Vol. 10(1). – P. 12347. – DOI: 10.1111/cob.12347.