Preview

Теориялық және клиникалық медицинаның өзекті мәселелері

Кеңейтілген іздеу
№ 2 (2021)
Шығарылымды жүктеу PDF (Russian)

ӘДЕБИ ШОЛУЛАР

11-13 246
Аңдатпа

Жаңғырту және циферизация жағдайында денсаулық сақтау саласындағы ғылым мен медициналық технологияны дамыту, сондай-ақ әлем елдерінің қазіргі заманғы емдеу-профилактикалық мекемелері мен кәсіпорындарында инновациялық басқарушылық әзірлемелерді енгізу нарықтық ресурстармен байланысты, олардың бағасы халықтың денсаулық сақтау саласын қамтамасыз етуге сұраныс пен ұсыныстың тұрақты өсу үрдісіне ие.
Экономикаға инновациялық медициналық технологияны енгізудің негізгі түрлерінің бірі елдің денсаулық сақтауындағы қазіргі заманғы жағдайларда медициналық технологиялық процестерді басқарудың инновациясы болып табылады. Осыған байланысты, бұл басқарудың динамикалық сипаттамасы болып табылатын басқару процесі, ол басқарылатын және басқарылатын ішкі жүйелердің - денсаулық пен оны қорғаудың мақсатты, дәйекті өзгеруі болып табылады. Мақала авторлары елдердің денсаулық сақтау саласындағы нарыққа байланысты медициналық ұйымдарды басқарудың инновациялық модельдерін таңдауды ұсынады. Мақала авторлары елдердің денсаулық сақтау саласындағы нарыққа байланысты медициналық ұйымдарды басқарудың инновациялық модельдерін таңдауды ұсынады. Мақалада басқару процесінің жұмыс істеуін дамытудың жалпы тәсілдерінің негіздемесі және олардың денсаулық сақтауды инновациялық басқару негіздері келтірілген. Денсаулық сақтау экономикасындағы инновациялар жағдайында денсаулықты қорғауды ұйымдастыру және басқару әдістері анықталды

13-16 215
Аңдатпа

Осы мақалада Қазақ-Ресей медициналық университетінің, қазақ бөлімінің 1 курс студенттердің терминологиялық лексиканы зерттеу тәжірибесі ұсынылған. Сабақта білімдік, дамытушылық және тәрбиелік мақсаттары көзделінеді. Мамандық бойынша мәтінді оқу және талдау барысында студенттер жиі қолданылатын сөздермен, жалпы ғылыми және тарсалалық терминдермен танысады, мәтінге сұрақтар, көрсетілген сөздік қоры бар кесте құрайды. Сабақта қолданылатын оқытудың инновациялық әдістерінің бірі – синквейнді құрастыру.

16-22 231
Аңдатпа

Бұл мақалада медициналық-демографиялық көрсеткіштерді талдаудың жалпы принциптері туралы айтылады. Медициналық-демографиялық көрсеткіштер халықтың көбею процестеріндегі сапалық және сандық өзгерістерді сипаттайды. Олар санитарлық-эпидемияға қарсы және емдеу-профилактикалық ұйымдардың қызметін жетілдірудің негізгі бағыттарын анықтайтын, Денсаулық сақтау желілері мен кадрларын жоспарлауға негіз болатын, халықтың көбею процесін оңтайландыруға бағытталған медициналық-әлеуметтік және медициналық-демографиялық шараларды негіздейтін халық денсаулығының динамикасын жан-жақты бағалау үшін кеңінен қолданылады.

22-23 172
Аңдатпа

Қазіргі уақытта геронтологтар, адам жадын зерттейтін нейроциологтар есте сақтау керек маңызды заттардың тізімін жасауды ұсынады. Күн тәртібі туралы ақпаратты жазу әлдеқайда тиімді деп саналады, бұл мидың белсенділігін қажетті деректерді жадта сақтауға тырысудан босатады және тактикалық тапсырмаларды орындауға назар аударуға мүмкіндік береді, осылайша нейрондық байланыстар мен жадты сақтайды. Сондықтан қазіргі уақытта Қазақстан Республикасында 12%-ға жуық қарт адамдар үшін ағымдағы міндеттер тізімін жасау үшін қажетті демеу белгілі бір уақыт аралығында маңызды оқиғалар туралы еске салатын смартфонға мобильді қосымшаны әзірлеу болуы мүмкін.

БІРТУМА ЗЕРТТЕУЛЕР

24-28 204
Аңдатпа

Мақалада жалпы білім беретін мектептерде инновациялық технологияларды енгізу жағдайындағы оқушылардың денсаулық жағдайын зерттеу нәтижелері ұсынылған. Зерттеу нәтижелері бойынша оқушылардың денсаулық жағдайына қолайсыз әсер ететін негізгі себептер: қозғалыс белсенділігінің жеткіліксіздігі, оқу жүктемесінің жоғарылауы, оқу бағдарламаларының қиындауы, дұрыс тамақтанбау, оқушылардың жиһазбен жабдықталуының жеткіліксіздігі және бөлменің жеткілікті жарықтандырылмауы, сондай-ақ балалардың, мұғалімдер мен ата-аналардың салауатты өмір салты туралы білімінің болмауы, денсаулық мәдениетін қалыптастыру бойынша мектептің жеткіліксіз қызметі болып табылады. Бұл мақалада мектеп ортасы факторларының Алматы қаласындағы балалардың психофизикалық жағдайына әсерін зерттеу ерекшеліктері келтірілген

28-31 226
Аңдатпа

Covid-19 пневмониясынан 65 өлімге талдау жасалды: ерлер 63%, әйелдер 37%. Көбінесе екі жақты полисегментальды пневмония байқалды. Аутопсия кезінде нақты макроскопиялық өзгерістер анықталған жоқ. ПТР оң нәтижесімен және ПТР теріс нәтижесімен қайтыс болған адамдардың өкпесіндегі микроскопиялық өзгерістер тыныс алу стресс синдромының дамуымен сипатталды. Өкпе паренхимасындағы Фиброз ерте кезеңдерде, ал кейінгі кезеңдерде іріңді экссудат пен саңырауқұлақ зақымдануымен айқын байқалды

32-35 214
Аңдатпа

Eмдeлгeн 220 әйeлдің жaтыp мoйынындaғы қaтepcіз aypyлapдың peпpoдyктивті нәтижeлepі зepттeлді. Oлapдaн жaтыp мoйнының пaтoлoгиялық дecтpyктивті eмдey тәcілі өндіpілді. Нayқacтapды зepттeyді жүpгізyдe төмeндeгі мәceлeлep қaмтылды: жaғындының бaктepиocкoпияcы, жaғындының цитoлoгиялық зepттeyі, жыныc жoлымeн бepілeтін инфeкциялapдың ПЦP-диaгнocтикacы. Көpceткіштepінe қapaй дecтpyктивті eмдey мынaлap: эктpoпиoн, шapтты тыpтықтық дeфopмaцияны ЖМ (93-59,9%) тyындaды, пaтoлoгия ЖМ ұштacтыpa oтыpып пaпиллoмaвиpyc инфeкцияcы (22-20,0%), диcплaзияcы (7-6,1%), лeйкoплaкия (20-18,2%), цepвикaльды кaнaлының пoлипі (3-1,0%), ЖМ эндoмeтpиoзы (6-4,7%). Тoпты caлыcтыpyдa 92 әйeлдің ұқcac пaтoлoгияcы aнықтaлды, біpaқ дecтpyктивті apaлacycыз. Дecтpyктивті eмдeлyдeн кeйін мepзімі 1 жылдaн 4 жылғa дeйінгі apaлықтa жүктілік бacтaлғaн әйeлдepдің caны 60 (42,1%) құpaды жәнe өз epкімeн түcік тacтay 25 (26,4%) әйeлдepдe бaйқaлды.

35-40 184
Аңдатпа

Біз 2 жыл бойы медбикелер тобын зерттедік (орта медициналық білімі бар). Қазіргі уақытта маманның кәсіби құзыреттілігін қалыптастыру арнасында орта медициналық персоналды кәсіби даярлау мазмұнын әзірлеуге тұтас ғылыми көзқарас қажеттігі пісіп-жетілді. Ол үшін кәсіби міндеттер жиынтығының сәтті орындалуын қамтамасыз ететін белгілі бір құзыреттілік деңгейін көздейтін қызмет түрлерін анықтау орынды болып көрінеді. Бұл мақалада орта буын медицина қызметкерлерінің кәсіби құзыреттілігін қалыптастыру деңгейін бағалау мақсатында Google Forms қолдану арқылы орта буын медицина қызметкерлеріне жүргізілген сауалнама нәтижелері келтіріледі.

40-43 272
Аңдатпа

Мақалада 5-ші және 6-шы курс студенттерінің медициналық-профилактикалық іс-әрекеті негізінде денсаулықты сақтау және халық денсаулығының қауіп-қатерінің алдын алу қажеттіліктерін гигиеналық тәрбиелеу мәселелері қарастырылады. Қауіп факторларын жоюға және салауатты өмір салтын тәрбиелеуге негізделген әлеуметтік мәні бар аурулардың алдын алу бойынша халық арасындағы алдын алу жұмыстарының табысты болуына халық пен медицина қызметкерлерінің бірлескен мақсатты күш-жігерінің нәтижесінде ғана қол жеткізіледі. Университеттің ғылымибілім беру миссиясы денсаулық сақтау технологияларының идеяларын, білімдерін, әзірлемелерін тарату, халықты ағарту арқылы жүзеге асырылады. Осыған байланысты 5-6 курс студенттері біздің қаламыздың денсаулық сақтау мәселелері, туберкулез, ЖИТС және гепатит және басқа да аурулардың алдын алу мәселелері бойынша өзекті болып табылатын мектептерде, колледждерде және басқа да оқу орындарында дәрістер оқиды. Социологиялық сауалнама нәтижелері бойынша университет студенттерінің бүкіл халықтың өмір қауіпсіздігіне қол жеткізу және білім беру процесінің барлық субъектілерінде денсаулық мәдениетін қалыптастыру мақсатында тиімді, гигиеналық оқыту және тәрбиелеу әдістері туралы пікірі зерттелді. Жұмыстың бұл аспектісі «Қазақстан-Ресей медициналық университеті» МЕББМ студенттерінің мәдени қозғалысының, еңбек, лекторлық және волонтерлік қызметінің тұрақты әлеуметтік зерттеулерін (тұтынушылардың қажеттіліктеріне мониторинг жүргізу, студенттердің рухани трансформациясы) жүргізу қажеттілігін көрсетеді.
Университетте білім беру, тәрбие, ғылым және практиканың маңызды элементтерін біріктірудің дәстүрлі базалық қағидаты осы интеграциямен негізделген нәтижелерге ие. Олардың бірі студенттердің дәрістік мәдениетін тәрбиелеуге қатысты «Зияткерлік қызметті мамандық ретінде түсіну және дәрістік шеберлікке қабілеттілікті дамыту».

44-46 271
Аңдатпа

COVID-19 пандемиясына қарсы қоғамдық денсаулықты жақсарту үшін қазмедуниверситетінде телемедицина кол-орталығы ұйымдастырылды. Алматы қаласында 1406 телефоны бойынша тәулік бойы онлайн кеңес беру орталығы бар, онда әлемдегі коронавируспен сырқаттанушылық туралы жағдай, сондай-ақ аурудың алдын алу шаралары мен негізгі белгілері туралы барлық қызықтыратын ақпаратты білуге болады, алайда қаланың аталған кол-орталығы жұмыспен шамадан тыс жүктелген.
Біздің телемедицина орталығы АМСК ұйымдарын, емханаларды және үйде емделетін пациенттерді қолдайды, сондай-ақ оларға консультативтік көмек көрсетіледі. Диспетчерлер резиденттер, магистранттар мен магистрлер, диспетчерлердің көмекшілері (студенттер, еріктілер) болады. Өзекті анықтамалық, эпидемиологиялық және медициналық ақпаратты, сондай-ақ елдің медициналық, әлеуметтік, ақпараттық қызметтерімен байланысты ұсыну үшін кол-орталықтың жұмысын ұйымдастыруға 7 маман, оның ішінде "қоғамдық денсаулық сақтау" мамандығының 5 магистрі және "қоғамдық денсаулық сақтау" мамандығының 2 магистранты, 3 студент тартылған.
Бір жыл ішінде біз пандемия кезінде телемедициналық көмек көрсеткен 20 186 пациентке кеңес бердік.

46-50 195
Аңдатпа

2021 жылғы 15 қаңтардан бастап ҚазРесмедуниверситет (Р22) 22 әріптесімен Эразмус+бағдарламасы бойынша жеңіп алған LMQS 3 жылдық жобасын орындауды бастады.
Эразмус+ - бұл Еуропалық Одақтың білім беру, Кәсіптік оқыту, жастар саясаты мен спорт жүйесін жаңғырту мен тұрақты дамытуға жәрдемдесуге бағытталған бағдарламасы. ҚазРесмедуниверситет орындайтын бұл жоба медициналық қызметтердің сапасын және денсаулық қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін жоғары білім беру және денсаулық сақтау қызметкерлерінің әлеуетін арттыруға бағытталған [1; 2].

51-53 194
Аңдатпа

Бұл мақалада мобильді еңбек терапиясының когнитивті бұзылыстары бар егде жастағы адамдардың өмір сүру сапасына әсерін зерттеу негізгі мақсаты болған жұмыс сипатталған. Жұмыс Алматы қаласындағы қарттарға арналған күндізгі орталықтарда жүргізілді. Сондай-ақ, жұмыс барысында егде жастағы адамдар үшін өте маңызды сабақтардың маңызды уақыт кезеңдерін еске түсіру үшін арнайы жасалған Sagat мобильді қосымшасы сынақтан өтті. Бірнеше кезең өткізілді, олардың әрқайсысы өте маңызды. Кәріліктің тұлғаға, құндылықтардың, адамның қажеттіліктерінің, оның мінез-құлқы мен өмір салтының қарттық кезіндегі өзгеруіне әсері зерттелді. Еңбек терапиясы сабақтарына қатысу еңбек терапиясы егде жастағы адамдардың өміріне пайдалы әсер етеді деген көзқарасты қолдайтын нәтижелер берді.

КЛИНИКАЛЫҚ ЖАҒДАЙ

53-56 185
Аңдатпа

Мақалада шизофренияны диагностикалау мен емдеудің түбегейлі тәсілдері, Карипразиннің (реагилдің) жаңа антипсихотикасын қолдану тәжірибесі, Алматы қаласы Қоғамдық денсаулық басқармасының «Психикалық денсаулық орталығы» ШЖҚ КМК клиникалық бөлімшелерінде 2020-2021 жж.кезеңінде емделіп жатқан шизофрениямен ауыратын пациенттерде клиникалық және психометриялық көрсеткіштерді талдау негізінде оның тиімділігі мен қауіпсіздігін бағалау ұсынылған.Науқастардың басым көпшілігінде аурудың клиникалық көрінісі 29 (76,9%) теріс симптомдардың таралуымен сипатталды. Карипразин дозасын таңдау бойынша ұсыныстарға сәйкес, 1,5 мг капсулалар барлық пациенттерде препараттың бастапқы дозасы болды. 32 (80,0%) пациентте орташа тәуліктік тиімді және қауіпсіз дозаны таңдау үшін Карипразин дозасын титрлеу 1 апта ішінде жүргізілді; емделушілердің 100% емдеудің 3 аптасының соңына тиімділік пен қауіпсіздіктің оңтайлы арақатынасын қамтамасыз ететін дозаны таңдауға жетті. Біз жүргізген талдау Карипразиннің аурудың кез-келген кезеңінде шизофрениямен ауыратын науқастарды емдеудің нақты клиникалық практика жағдайында болжамды және басқарылатын қауіпсіздік профилі бар жаңа балама екенін көрсетеді. Біздің ойымызша, Карипразин шизофрениямен ауыратын науқастарды аурудың кез-келген сатысында емдеудің жаңа нұсқасы бола алады, теріс симптомдарды да, жалпы психопатологиялық, аффективті (депрессиялық), агрессивті бұзылуларды да тиімді түрде тоқтатады.

56-61 282
Аңдатпа

Ұсынылған клиникалық жағдай отандық және шетелдік әдебиеттерде сипатталған, бірақ оң нәтижеге хирургиялық емдеуден кейін ғана қол жеткізіледі (витрэктомия). Осындай оң нәтижемен ұқсас жағдай бұрын сипатталған жоқ. Ретинальды аурулар балалардағы соқырлық пен көру қабілетінің екінші себебі болып табылады, олардың құрылымында экономикалық дамыған елдерде немесе аймақтарда барлық жағдайлардың 15,6 - 29,6% құрайды. Макула зақымданған балаларда ең ауыр визуалды бұзылулар байқалады.
Аурудың пайда болу және даму себептері әлі нақты анықталған жоқ. Тұқым қуалайтын бейімділік теориясы ең көп таралған.
Аурудың клиникалық көрінісі өте алуан түрлі, бірақ ең көп кездесетін белгілер – көру өткірлігінің біртіндеп төмендеуі. Тиісті емделусіз, парафовеядағы нейроэпителийдің ұзақ ісінуі мен гематомасына байланысты жоғарыда көрсетілген байқауда оң нәтиже болуы мүмкін, нәтижесінде жыртылу шеттері мен регенерация тәуелсіз салыстырылды. Консервативті емдеуден кейін екі көздің көру өткірлігі офтальмоскопиямен жақсарды: фокустық өзгерістердің төмендеуі. Қазіргі уақытта бала динамикада байқалады.

61-64 174
Аңдатпа

Теңгерімсіздік бірқатар патологияларда дамуы мүмкін. Ең көп таралған себеп-перифериялық вестибулярлық аппараттың зақымдануы. Орталық жүйке жүйесінің жедел тамырлы патологиясын, сондай-ақ мидағы демиелинизация процесін болдырмау үшін уақтылы диагноз қою және мұқият дифференциалды диагноз сәтті емдеу үшін маңызды. Клиникалық диагностикалық тестілерді, сондай-ақ аспаптық зерттеу әдістерін қолдана отырып, пациенттерді кешенді тексеру емдеу тактикасын анықтауға мүмкіндік береді. Вестибулярлық қалпына келтіру вестибулярлық өтемақыны жақсартатын препараттармен қатар жақсы нәтижелерге қол жеткізуге, тепе-теңдікті, үйлестіруді жақсартуға, сылайша құлау мен жарақат алу қаупін азайтуға мүмкіндік береді.

65-67 245
Аңдатпа

Мақала 2019-2020 жылдар аралығында Алматы қаласының ЦП және ДКХ-да өткізілген 262 пациенттің туу тарихын ретроспективті талдау негізінде жазылған. Бұл мақала босану кезінде және кесар тілігі кезінде жатырдан акушерлік қан кетуде, гемостатикалық және компрессиялық тігістерді салудың тиімділігін зерттейді



ISSN 2790-1289 (Print)
ISSN 2790-1297 (Online)